Þjóðarátak í landgræðslu og skógrækt – sjálfbærni til framtíðar

Vert er að virða verðugar hugsjónir og vonandi áform í skógrækt. Hér er ein slík, áfram Framsókn.

Nú er bara að vonandi að fleiri stjórnmálaflokkar vaxi til vegs og virðingar fyrir skógrækt. Skógrækt er jú, þegar allt kemur til alls... mannrækt, náttúrurækt og auðrækt. -Hlynur Gauti

28/03/2025

Þjóðarátak í landgræðslu og skógrækt – sjálfbærni til framtíðar

Í ljósi stór­auk­inna áhrifa lofts­lags­breyt­inga sem leitt hafa til öfga­kennds veðurfars, hækk­andi sjáv­ar­stöðu og hnign­un­ar vist­kerfa á heimsvísu hafa þing­menn Fram­sókn­ar, þau Þór­ar­inn Ingi Pét­urs­son, Halla Hrund Loga­dótt­ir, Ingi­björg Isak­sen, Sig­urður Ingi Jó­hanns­son og Stefán Vagn Stef­áns­son lagt fram þings­álykt­un­ar­til­lögu um þjóðarátak í land­græðslu og skóg­rækt. Til­lag­an fel­ur í sér að um­hverf­is-, orku- og lofts­lags­ráðherra komi á sam­starfs­vett­vangi í sam­ráði við at­vinnu­vegaráðherra fyr­ir lok árs 2026, þar sem stjórn­völd, stofn­un­in Land og skóg­ur, bænd­ur, at­vinnu­lífið og al­menn­ing­ur taki hönd­um sam­an um aukna þátt­töku al­menn­ings í kol­efn­is­bind­ingu.

Kol­efn­is­bind­ing og end­ur­heimt vist­kerfa

Mark­mið þessa mik­il­væga þjóðarátaks er að efla kol­efn­is­bind­ingu, hindra jarðvegs­rof og græða upp ör­foka land á Íslandi. Átak­inu er ætlað að byggja á far­sæl­um fyr­ir­mynd­um, svo sem verk­efn­inu „Bænd­ur græða landið“, sem hef­ur verið í gangi síðan 1990 með góðum ár­angri, sem og verk­efn­inu „Land­græðslu­skóg­ar“ sem skóg­rækt­ar­fé­lög lands­ins standa fyr­ir. Þessi verk­efni hafa sannað gildi sitt við að stuðla að land­bót­um og auka vit­und al­menn­ings um mik­il­vægi um­hverf­is­vernd­ar.

Sam­kvæmt til­lög­unni yrði þátt­taka al­menn­ings tvíþætt: ann­ars veg­ar með beinni þátt­töku í land­græðslu og skóg­rækt und­ir hand­leiðslu sér­fræðinga Lands og skóg­ar, og hins veg­ar með kol­efnis­jöfn­un viðskipta í sam­starfi við fyr­ir­tæki. Með auk­inni um­hverfis­vit­und al­menn­ings hef­ur vaxið áhugi hjá fyr­ir­tækj­um á að bjóða viðskipta­vin­um sín­um leiðir til kol­efnis­jöfn­un­ar, og gæti þetta þjóðarátak verið góð leið til að efla slíkt sam­starf.

Sérstaða Íslands í lofts­lags­mál­um og um­hverf­is­vernd

Íslend­ing­ar hafa ein­staka mögu­leika á að draga úr los­un gróður­húsaloft­teg­unda með end­ur­heimt vist­kerfa, skóg­rækt og land­græðslu vegna sér­stöðu lands­ins. Jarðvegs­eyðing hef­ur verið ein helsta áskor­un í ís­lensk­um um­hverf­is­mál­um og brýnt er að grípa til aðgerða sem stuðla að sjálf­bærri nýt­ingu lands. Jarðveg­ur er mik­il­væg auðlind og for­senda fæðuör­ygg­is, en á sama tíma er jarðvegs­eyðing mik­il ógn á heimsvísu. Til­lag­an sam­ræm­ist aðgerðaáætl­un ís­lenskra stjórn­valda í lofts­lags­mál­um frá 2024 og heims­mark­miðum Sam­einuðu þjóðanna, sér­stak­lega mark­miði nr. 13, um aðgerðir í lofts­lags­mál­um. Hún styður einnig við alþjóðlega samn­inga eins og Par­ís­arsátt­mál­ann, samn­ing Sam­einuðu þjóðanna gegn eyðimerk­ur­mynd­un, samn­inga um líf­fræðilega fjöl­breytni og ramma­samn­ing SÞ um lofts­lags­breyt­ing­ar.

Land og líf – skýr stefna til framtíðar

Árið 2022 gaf ís­lenska ríkið út sína fyrstu sam­eig­in­legu stefnu í land­græðslu og skóg­rækt und­ir heit­inu „Land og líf“, sem set­ur skýra framtíðar­sýn um nauðsyn­lega stefnu og aðgerðir til árs­ins 2026. Sam­hliða þessu hef­ur sam­ein­ing Land­græðslunn­ar og Skóg­rækt­ar­inn­ar í nýju stofn­un­ina Land og skóg styrkt innviði um­hverf­is­vernd­ar og þjón­ustu við bænd­ur og al­menn­ing.

Með þjóðarátaki í land­græðslu og skóg­rækt mun Ísland geta sýnt mik­il­vægt frum­kvæði í alþjóðlegri bar­áttu gegn lofts­lags­breyt­ing­um, en um leið aukið gæði og sjálf­bærni ís­lenskr­ar nátt­úru. Þetta verk­efni mun þannig ekki aðeins hjálpa okk­ur að mæta skuld­bind­ing­um Íslands gagn­vart um­heim­in­um held­ur einnig efla um­hverfis­vit­und þjóðar­inn­ar og tryggja betri framtíð fyr­ir kom­andi kyn­slóðir.

Fram­sækn­ar lausn­ir – sjálf­bærni til framtíðar

Til­lag­an fell­ur vel að öðrum fram­sækn­um áhersl­um Fram­sókn­ar, svo sem hug­mynd­inni „Rækt­um framtíðina“ um kauprétt ungs fólks á jarðnæði, sem hent­ar til mat­væla- og fóður­fram­leiðslu, auk skóg­rækt­ar, þar sem nýliðun í mat­væla­fram­leiðslu er lyk­il­atriði í sjálf­bærri þróun ís­lensks sam­fé­lags. Með því að sam­tvinna þessa þætti – um­hverf­is­vernd, skóg­rækt, sjálf­bæra mat­væla­fram­leiðslu og stuðning við ungt fólk – eru skapaðar raun­hæf­ar leiðir til að treysta byggð á lands­byggðinni, efla nýliðun og tryggja vel­ferð kom­andi kyn­slóða.

Þórarinn Ingi Pétursson, þingmaður Fram­sókn­ar­flokks­ins.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 28. mars 2025.

https://framsokn.is/nyjast/frettir/thjodaratak-i-landgraedslu-og-skograekt-sjalfbaerni-til-framtidar/?utm_medium=paid&utm_source=fb&utm_id=6705315939732&utm_content=6705315972932&utm_term=6705315951332&utm_campaign=6705315939732&fbclid=IwY2xjawJWV4ZleHRuA2FlbQEwAGFkaWQAAAYZM_1JpAEdsEw4HJqFnLfKtHV3HIYLInwbqNBZ4nfpR9f9rK2pByju5S0VItgFlFYw_aem_nZDFdP2PkcATMOUbId-pIg